Licht!

Ik schrik van het geluid van de telefoon die gaat. Anonieme beller, staat op het display. Getsie, weer zo'n miepie die mij gaat vertellen dat ik gekozen ben uit duizenden en in aanmerking kom voor een of ander addertje-onder-het-gras-aanbod. Opnemen of niet? Toch maar doen, met een weerwoord in de aanslag, ik zeg gewoon overal Nee, geen interesse op.  "Goedemiddag mevrouw, u spreekt met de afdeling chirurgie van de Daniel den Hoed kliniek" zegt een vriendelijk miepie aan de andere kant. Die had ik niet zien aankomen en mijn hart bonkt dan ook ineens een verdieping hoger heftige slagen in mijn keel. "Wij hebben uw operatie ingepland" vervolgt de stem. Oh... O jee.... O ja? Oh gut.... weet ik er alleen maar stamelend uit te brengen. "Jawel," klinkt het onverstoorbaar verder "op donderdag 7 juli wordt u geopereerd. U moet zich dan een dag van te voren om elf uur s morgens melden voor de opname." Jeetje... oh nou.. goh... aha...  Nog altijd lijkt de rest van mijn vocabulaire spontaan zoek te zijn geraakt. Komt lekker intelligent over zeg. De dame aan de andere kant van de lijn laat zich daardoor niet van de wijs brengen en herhaalt nog maar eens wat ze zojuist verteld heeft. Een bevestigingsbrief wordt vandaag gepost. Gelukkig, want het wil nog niet goed tot me doordringen. Zodra het gesprek is beeindigd, zit ik even stil voor me uit te staren met gemengde gevoelens. Eindelijk! Maar ook: spannend! Ik haal nog maar weer eens diep adem om die vervolgens met een langgerekt pfffffffffff mijn longen uit te blazen. Resoluut pak ik de telefoon, terwijl ik bij mezelf denk:  "Meteen ma maar even bellen, dan weet ze het alvast maar. Ze zal wel blij zijn" Verdwaasd leg ik de telefoon weer neer.... Oh nee. Gut wat suf. Een paar minuten voel ik me ineens heel klein worden op mijn tweezitsbankje. Een beetje "beledigd" ook, zoiets als vroeger die ene keer dat ik uit school kwam en niemand thuis aantrof. Lees: geen moeder die met een pot thee en foute koekjes zit te wachten op verhalen van wat ik heb meegemaakt.

Ik zucht nog eens en pak mijn telefoon weer op om een app de ether in te slingeren naar Don en naar mijn zusje. Het is een totaal andere tijd, bedenk ik me. Die pot thee zet ik intussen dan maar zelf. 

Het voelt dubbel, maar de overhand heeft het opgeluchte gevoel van: Yesss! Eindelijk! Nu gaat het dan toch gebeuren. De laatste fase, het eind in zicht, eerst nog de operatie en dan... Het Grote Herstellen... Lichtpuntjes! Ik zie ze! Jullie ook? 

  

Het Grote Voorbereiden

15:30 uur: Thuis.

Pfff... dat was me het ochtendje wel. Vanaf 08:30 uur in de Daniel den Hoed gezeten, was productief en booooordevol informatie. Rond 12:30 uur klaar en meteen doorgereden om ergens met zwager en zuslief een evaluatie-lunch te gebruiken. Mmmmmmm, was erg lekker. En misschien zelfs een beetje te veel, maar... ik moet vooral goed aansterken ;-)

(Don houdt 'm nog tegoed, hij werkt tot vanavond laat vandaag helaas)

Kanonnen, hoeveel informatie kan een mens op de vroege ochtend over zich heen krijgen en dat het dan ook nog beklijft... Ben wel blij dat ik alle gesprekken en onderzoekjes nu achter de rug heb en dat mijn eerstvolgende komst naar Daniel voor de operatie zelf zal zijn.

Eerst was er het gesprek met de chirurg. Zei ik nou in mijn vorige blog iets over 'van die namen'? Nou, deze heet dus Rothbarth (zonder zuster Anna....) maar dit terzijde.

Nu alles nog redelijk vers in mijn geheugen ligt, vat ik 'm even samen:

Het wordt een zware operatie. Zoals ik al wist, leunt een deel van de tumor tegen de vaginawand aan. Bij de operatie wordt ruim gesneden, ofwel: rondom word een stuk gezond weefsel meegenomen. Er gaat dus hoe dan ook een stuk vagina verdwijnen, maar hoe groot dat stuk is kunnen ze pas zien tijdens de ingreep zelf. Wel is besloten om ook de hele baarmoeder inclusief eierstokken weg te halen, dit om er zeker van te zijn dat alles 'schoon' is. Dat was nieuwe informatie voor mij. Even slikken, maar wat moet dat moet. Verder wordt dat stuk zwevende darm met de tumor weggehaald en wordt de anus geamputeerd zoals ze dat zo lekker plastisch uitdrukken. Betekent dat er een loze ruimte ontstaat in de buikholte die opgevuld moet gaan worden. Dat doen ze met het -let op het woord- maagschortvet (ooit van gehoord? Ik niet, wist niet eens dat ik dat had. Wel cellulitis genoeg op mijn bovenbenen maar daar halen ze het dan weer niet vandaan....). Enfin, dit gaat de maag niet fijn vinden en gaat protesteren, dat uit zich in misselijkheid en om braken na zo'n heftige ingreep te voorkomen moet de maag ontzien worden. Hoe? Een dag voor de operatie word ik al opgenomen en krijg ik een slangetje door mijn neus die door de maag heen rechtstreeks in het dunnedarmgebied wordt geleid. Jawel, een aantal dagen sondevoeding dus. Al het overige wat nog in de maag zit wordt via een ander ingebracht slangetje afgevoerd. Dat is nog niet alles, want ook de blaas gaat deze operatie niet leuk vinden en in plaats van een katheter, wordt ook hier een slangetje rechtstreeks vanuit de blaas door de buik naar buiten geplaatst. De beste pijnbestrijding voor dit alles, is via een ruggenprik ingebracht slangetje wat ook een dag voor de operatie geregeld wordt. Hierdoor wordt de pijnstilling continue toegediend. En dan is er ten slotte ook nog het 'gewone infuus'.

Al met al zal het een heel slangengedoe zijn als ik weer bij kom. Vandaar dat ik de eerste nacht op de zogenaamde high-care in de gaten word gehouden. Daarna mag ik 'gewoon' op zaal en is het afhankelijk van hoe ik genees de bedoeling dat er geleidelijk aan drains gaan verdwijnen. De opname zal voor een week tot tien dagen zijn, maar nogmaals... het hangt er vanaf hoe mijn lichamelijke gesteldheid is.

Dr. Lont had gezegd dat hij StomaZakkelien zou inkorten, zodat ik van die 'toeter' verlost zou zijn. Echter, deze chirurg heeft er nu naar gekeken en constateerde dat het een hernia is. Welja, doe mij die er ook maar bij. Komt waarschijnlijk door het vele hoesten. Oplossing is het plaatsen van een zogenaamd matje, maar hij wil dit liever niet doen in combinatie met deze operatie die al ingrijpend genoeg is. Begrijpelijk, maar een beetje jammer wel. 

Na het gesprek ging ik de molen in van bloedprikken, vragenlijsten invullen, gesprek bij de anesthesist en tot slot een gesprek met de verpleegkundige op de afdeling waar ik kom te liggen. Verder nog het circus van bloeddruk meten, longen luisteren, zuurstof meten en nog maar weer dezelfde vragen beantwoorden en uitleggen dat ik allergisch ben voor bepaalde medicijnen. 

Sufgepraat dus. Maarrrr dat betekent wel dat ik alles nu achter de rug heb en met een stapel folders met de nodige info en oefeningen naar huis ben gestuurd. Nu is het wachten op een oproep voor De Ingreep. Normaliter word je in de Daniel twaalf weken na de bestraling/chemo geopereerd. In mijn geval zou dat de volgende week zijn. Helaas is dat niet haalbaar. De chirurg vond het jammer dat ik pas 'zo laat' ben aangemeld, want de planning heeft ook tijd nodig. Ik heb nog even mijn verjaardagsdatum aangekaart, ik zou dan zo graag 'klaar' zijn. Ook dat valt nog te bezien... dat is krap, vond hij. Geen idee dus wanneer er een plek vrij is, want daar gaat het uiteindelijk om. Zodra er plaats is, kan ik geholpen worden. Ik ben niet afhankelijk van deze chirurg, want als er wel plek is en hij kan dan toevallig niet, dan word ik door een collega geopereerd. En de is net zo kundig, aldus Rothbarth.

Zit niets anders op dan maar weer een rondje   w a c h t e n . . . . .

Nog even afmaken

Tegenwoordig ben ik meer het type 1001-projectjes tussendoor, als het om handwerken gaat. Van die kleine flutjes die je zomaar even kunt oppakken in een verloren moment. Soms haak ik kleine bloemetjes die in een gekke bui dan zomaar ergens buiten in een kale struik belanden. Ik brei of haak proeflapjes met verschillende steken die ik verzamel om er ooit een deken van in elkaar te flansen, een enkele belandt als pannenlap in de keukenla. Poppetjes maken is ook zo'n ding geweest. Ergens moet Maxima nog liggen, maar voor Willem had ik de wol niet meer. Vroeger breide ik fanatiek truien voor mezelf. Dat was nog in de tijd van Hans Textiel waar de acryl goedkoop was en ik de garens bij 3Suisses mooi, maar vaak te duur vond. Ja, die vroeger bedoel ik.  Van recht-toe-recht-aan hield ik niet, saai en slaapverwekkend. Nee, er moest wel een uitdaging in zitten. Zo ontstonden ingewikkelde ajour patronen en ingebreide kleurige motieven, niet altijd zonder gezucht en gemopper, maar het lukte me altijd wel.  

Hoe symbolisch is dit voor de echte draad van mijn leven, bedenk ik me ineens. Een leven vol kleur en ajour, maar ook wel met rechte gelijkmatige stukken. Steken laten vallen is niet erg, gewoon oppikken en weer doorgaan. Soms moeten de eindjes aan elkaar geknoopt om verder te kunnen. Soms vallen er complete gaten, maar ik kan heel goed -en bijna onzichtbaar- repareren en soms.. heb je daar wat hulp bij nodig.

Vlak voor het afgelopen vakantieweekje bedacht ik me dat ik me wel weer eens wilde wagen aan iets voor mezelf. Een vestje of zo, wit: altijd makkelijk te combineren. Via Google een mooi, maar beetje vaag plaatje gevonden met de beschrijving erbij. Ingrediënten aangeschaft en hup, mee op vakantie. Gut, dat hebben mijn reisgenoten geweten... Ik was even vergeten dat het vooral gaat om lezen, lezen en nog eens GOED lezen. Dus niet à la Ikea-kast: als een blinde dat ding in elkaar zetten zonder dat papiertje erbij. Oh en om nog maar niet te spreken over hogere wiskunde die er aan te pas komt! Ik ben meer van de talenknobbel. 

Ik weet niet wie er harder zuchtte, mijn moeder -naast wie ik in de ochtend en avonduurtjes meters garen zat weg te pennen- of ik. Halverwege bleek na een opmeet controle (doe nou maar, want gaat dat wel goed zo?) dat ik een omvang voor twee personen had gecreëerd. Grrrr. Hoe zat dat dan met dat meerderen? Toch niet goed gelezen. Uithalen dan maar en overnieuw beginnen. "Waar begin je toch aan?" verzuchtte mijn moeder "Waarom toch altijd zo moeilijk. Kun je niet gewoon iets simpels...?"  Nee ma, daar is geen hol aan, antwoordde ik mokkend, om haar drie tellen later het volgende probleem voor te leggen. Ma, als ik nu 205 steken heb en ik moet gelijkmatig verdeeld minderen totdat ik 181 steken overhoud, om de hoeveel steken brei ik er dan twee samen? Het viel me op dat ze me glazig aanstaarde. Het was een andere blik dan die ze 'normaal' zou opzetten. Ze was altijd een rekenwonder geweest en zag dingen altijd helder. Ze kon logisch en begrijpelijk uitleggen en zij was het dan ook die mij als klein kind bijlessen gaf in rekenen. Ik begreep werkelijk niets van breuken en staartdelingen. Zij wel. Zij legde mij dat haarfijn uit. Zij berekende later ook hoeveel steken ik moest opzetten om iets passend in mijn maat te krijgen. En nu? Nu keek ze wazig voor zich uit. Alsof haar hoofd niet meer wilde, alsof het ook voor haar abracadabra was... 

Het onaffe vest belandde na de vakantie in een mandje. Af en toe nam ik het mee als ik naar haar toe ging en naast haar zat, terwijl zij onrustige hazenslaapjes deed in het zorgbed dat we voor haar in haar huiskamer hadden geregeld. Niet wetende dat het maar voor een paar dagen zou zijn. "Nog steeds niet af?" mompelde ze een enkele keer als ze haar ogen opsloeg. Nee ma, nog even geduld. Denk erom dat je wacht tot ik er mee klaar ben hoor! "Hm" zei ze dan. En ik ook: Hm.

En toen werd het plotseling heel hectisch. De mand met katoen verdween dagen lang onaangeroerd in een hoek. Tot gisteren. Na alle hectiek had ik er ineens de behoefte aan om een dag niemand te zien, nergens naar toe te gaan. Ik wilde rust, 'even niets' en ben buiten in de tuin gaan zitten, waar ik mijn gedachten op de vrije loop heb kunnen laten gaan, om alles weer op een rijtje te krijgen...

1 recht, 1 averecht, 1 omslag, teltekening 1, patroon M2, minderen, afkanten...

Voor zowel het vestje als voor mijn verdere behandelingen geldt: kijk... dit is wat er is. 

Bijna klaar, nog een klein stukje. Nog even afmaken.

Jammer ma, dat je het eindresultaat niet meer kunt zien....

Andermans veren

Voor een keertje een schrijfsel dat niet helemaal van eigen hand is. Een van mijn favoriete schrijvers is Toon Tellegen. Ik heb een grote verzameling van zijn boeken, eentje daarvan heeft als titel "Het vertrek van de mier": Op een dag besluit de mier van huis weg te gaan. De achterblijvende dieren peinzen over wat verdwijnen is, en spreken over de tijd toen iedereen nog bij elkaar was. Allemaal gaan ze anders met het vertrek van de mier om. De een wordt treurig, de ander gaat nóg meer eten, een derde raakt in paniek. Maar één ding staat vast: ze missen de mier ontzettend.

Met een knipoog naar mijn moeder, lees ik graag een passend verhaaltje uit dit boekje voor.

Hieronder ook de geschreven tekst, immers: wie schrijft, die blijft!   ;-)

De uil schreef een brief aan de mier:

Geachte mier,

Vindt u het goed als ik u een brief schrijf, ook al bent u weg?

Als ik weg was zou ik dat goed vinden.

Als ik wegging zou ik een briefje achterlaten waarin stond:

Niet zoeken, niet roepen, niet treuren,

niet missen, wel schrijven.

Misschien hebt u wel zo'n briefje achtergelaten

en is dat ook weg.

Ik schrijf u omdat ik iets heb ontdekt.

Als ik u schrijf bent u niet weg!

Wel in het echt, maar niet in mijn gedachten.

Als ik u schrijf zijn mijn gedachten echt,

en is het echt niet echt.

Wist u dat?

Dat heb ik ontdekt.

Nu wordt het licht en ga ik slapen.

Dit was mijn brief.

De uil

Meet Daniel

Meet dr. Daniel den Hoed....

Nou ja, hemzelf zal ik niet tegen het lijf lopen, de man is ernstig overleden, maar ik mag wel naar de kliniek die naar hem vernoemd is. Dr. Lont was helder in zijn uitleg, zoals altijd. Heel direct, windt er geen doekjes om, je weet bij hem precies waar je aan toe bent. Hoewel... in dit geval weet ik zijn beweegredenen, maar eigenlijk nog niet helemaal wat me te wachten staat en wanneer....

Pfff.... geduld is een schone zaak. Zennnnn....

Het goede nieuws is dat op de MRI scan te zien is dat de tumor wel degelijk is gekrompen, alleen is dat niet gelijkmatig rondom gebeurd. Vóór de behandeling was al duidelijk dat de tumor door de wand van de endeldarm was gebroken en tegen de vaginawand aandrukt. De arts had gehoopt dat het juist daar op de plek zou verschrompelen zodat er iets van een snijvlak zou ontstaan. Dus niet..Er is op de scan nog steeds "iets" waarneembaar en helaas is het niet te zien wat dat "iets" is. Het zou dood weefsel kunnen zijn, maar ook de tumor zelf. Lont was daar heel stellig over:  Als ik je ga opereren en het is dood weefsel, prima. Maar als het de tumor is en ik snij die open....tja.. dan ben je klaar. Je hebt dus eigenlijk maar één kans...Ik wil je het voordeel van de twijfel geven. Je hebt maar één leven. Misschien ben ik te pessimistisch, maar ik stuur je liever door" En zo wordt het dus alsnog de Daniel den Hoed kliniek in Rotterdam. Mijn gegevens worden vandaag nog door gestuurd en zodra de artsen daar er naar gekeken hebben, krijg ik een oproep. Om ze alvast een stapje voor te zijn heeft dr. Lont met spoed een CT-scan aangevraagd, want: "ik weet bijna zeker dat ze een totaal overzicht willen: longen, lever etc., dus dat doen we er dan meteen maar even bij" SPOED stond er met grote letters op de aanvraag met de handtekening van Lont eronder. En ja... soms helpt dat waarachtig: morgenochtend om 9:00 uur mag ik mij al melden op de radiologie. Betekent wel dat ik om 7:00 uur al mag beginnen met het wegwerken van anderhalve liter vloeistof. Jak. Maar ach, hoe eerder ik het achter de rug heb, des te beter. 

Jammer dat er nu wéér een periode van afwachten volgt, die hopelijk niet al te lang zal duren. Ik had gehoopt dat ik alles met mijn verjaardag achter de rug zou hebben en aan het herstellen zou zijn... nu weet ik dat nog niet zo zeker. Er is nog een hele kleine kans dat na specialistischer onderzoek in de Daniel den Hoed toch blijkt dat het gaat om dood weefsel wat in de weg zit. In dat geval kan het zijn dat de artsen daar besluiten om mij terug te sturen naar Schiedam en mag dr. Lont mij alsnog zelf opereren. In dat geval, zou dat binnen twee weken kunnen -zo zei hij, met zijn oog gericht op zijn agenda. Maar ja.... niets is nog zeker op dit moment. Lastig, maar is niet anders.

En zo zijn er wel meer dingen lastig. Mijn doofheid bijvoorbeeld. Pffff ook zoiets. Gisteren bij mijn grote KNO-vriend Engberts (ik weet niet waarom mijn specialisten 'van die namen' hebben....) geweest, die na veel gemier in mijn gehoorgangen niet goed kon plaatsen wat er aan de hand was. Buisje eruit gehaald, stofzuigertje er in (brrrrr... alsof ze je keel-amandelen door je oor proberen te trekken...). Hielp niet. Een audiotest dan maar. Aanvraagformuliertje gemaakt en ook hier weer: het helpt echt als een arts zich er persoonlijk mee bemoeit. Ik kon meteen terecht, ok eventjes in de wachtkamer gezeten, maar toch... Half uurtje later weer terug bij arts, die constateerde dat het een ouderdomsdoofheid is die hoogstwaarschijnlijk getriggerd/bespoedigd is door de behandelingen die ik heb gehad. Geen idee of dat dan van tijdelijke aard is, of....  "Weet je wat, ik prik gewoon even een gaatje. Dan kan het eventuele vocht wat er zit er eerst uit en zet ik er over een paar dagen weer een nieuw buisje in. Kijken of dat helpt." Zo gezegd, zo gedaan. Man van directe acties! Blij dat ik geen mascara had opgedaan, want "even zo'n gaatje prikken"  daar springen toch spontaan de tranen van uit je buisje ;-)

'Echt slecht nieuws is het dus eigenlijk allemaal niet... maar ook niet bepaald om over te juichen. Een rondje "count your blessings" doen dan maar weer. De zon schijnt, Don is lekker vrij voor de rest van de dag. Kom, laten we een pannenkoekje scoren. Ik heb nu trek in comford-food.

Terug in de molen

Na een kort, heftig intermezzo draait de molen weer gewoon door. Zo gaat dat. That's life.

Gistermiddag de eerste afspraak al weer gehad bij de dermatoloog. Mijn eczeem is ergens in een vergetelhoekje geraakt, misschien ook omdat mijn huid zich gezien de omstandigheden wonderbaarlijk goed weet te houden -op een paar geïrriteerde plekjes na dan. Insmeren moet ik me sowieso iedere dag, anders is mijn huid als silicium-carbid-  ofwel schuurpapier. Het is onderdeel van mijn dagelijkse ritueel, een kwestie van gewenning. De arts was in ieder geval tevreden, maar vond dat ik 'nog al wat' op mijn bordje had gekregen in een zeer kort tijdsbestek. Reden voor haar om mij terug te willen zien na de volgende operatie. Uiteraard kan ik altijd terugkomen als het eerder nodig is. We zijn er wel achter gekomen dat ik een NSAID allergie heb ( = nonsteriodal anti-inflammatory drugs), hieronder vallen diclofenac, ibuprofen en naproxen. Sommige mensen vertonen een ernstige allergische reactie, wat leidt tot netelroos, jeuk en ernstige ademhalingsproblemen, soms zelfs een allergische shock. Dat alles verklaart meteen mijn heftige reactie op het naproxen pilletje uit mijn blog van 14 februari Weer wat geleerd en zeker handig om rekening mee te houden bij mijn volgende ingreep.

Nu eerst het weekend proberen bij te tanken en uitgebreid de tijd te nemen om alles van de afgelopen dagen te laten bezinken. Dat gaat lukken. Ik zit immers nu nog in mijn nachthemd terwijl het al middag is... Ik heb een zeer luie langzame opstart vandaag, met het gevoel alsof mijn lichaam vannacht is overreden door een stoomwals. Overal spierpijn en echt energiek voel ik me ook (nog)niet bepaald.
Gek he? ;-)

Maandag gaan we weer verder de molen in. Eerst naar mijn grote vriend de KNO-ars, want sinds ik gestopt ben met de bestralingen en de chemo ben ik geleidelijk aan steeds meer doof geworden. Knap irritant. Het zou zomaar een bijwerking kunnen zin van de behandeling, die hopelijk van tijdelijke aard is. En anders ben ik misschien mijn buisjes kwijtgeraakt. Als dat zo is, hoop ik dat er nieuwe geplaatst kunnen worden en dat ik weer normaal deel kan nemen aan gesprekken. Nu leidt dat nog al eens tot misverstanden omdat ik niet goed hoor wat er gezegd wordt.

Dinsdag word ik "aan mijn onderkaak gesteld". Ook mijn kaakbot lijkt enthousiast meegedaan te hebben in mijn afvalrace. waardoor mijn frame veel te los zit. Even opnieuw aan laten meten dus.

Woensdag is het dan De Dag, eindelijk: ik krijg de uitslag van de MRI scan! Chirurg Lont gaat mij dan hopelijk ook meteen vertellen waar, wanneer en door wie ik word geopereerd.
Het is toch wel apart dat die man zo heet... juist omdat mijn lont verschrompeld lijkt te zijn na het bestralen ...Gut, wat kan ik sindsdien lichtgeraakt zijn zeg. En waar is mijn geduld gebleven?
Gelukkig ben ik me bewust van mijn 'kort-af' zijn, maar ben er zeker niet blij mee. Ik doe mijn best met het tellen tot 10 voordat ik er weer iets uit flap wat ik later moet terugdraaien. Hopelijk is ook dit allemaal tijdelijk. Of wellicht kan Lont mij een nieuw lontje aannaaien?

 

Ave Maria

De laatste dagen van de herfst

werd zij een winter ziek

de zomer niet gered

maar de lente haalde zij net

Lieve ma, lieve "koetje",

Precies een week geleden, was het de avond van ons vertrek.

We waren allemaal thuis. Had ik geweten dat we die avond allemaal het huis zouden verlaten, dan... tja, dan wat...?

Je werd even wakker uit een onrustige slaap en vroeg; Lees je wat voor?

Gin en ik werden wat lacherig. Wat zegt ze nou? Voorlezen? Wie, ik? Hoezo? Wat dan?

Ja, zei je weer, Kiezen jullie maar wat uit. Pak maar iets. Er zijn zoveel boeken.

We wisten het even niet en keken elkaar vragend aan. De boeken die ze heeft, zijn allemaal van die dikke draken. Oom Ron kwam aandragen met "De Zwaluw en de Kolibrie". 

Is goed, zei je.

Ja maar ma... dat boek heeft meer dan 400 bladzijden!!

Hu'uh. Weet ik. Begin maar vast.

Gin en ik kregen de slappe lach.

Ma... vind je het goed als ik dit boek gewoon een keer voor mezelf lees? Ik zoek wel wat anders voor je uit. Iets wat korter is.

Hm, bromde ze, Ook goed.

Ik weet dat je Toon Hermans geweldig vond. Ik vond een toepasselijk mooi gedichtje van hem, dat zal ik je nu alsnog voorlezen:

De bomen komen uit de grond

En uit hun stam de twijgen

En ied'reen vindt het heel gewoon

dat zij weer bladeren krijgen

we zien ze vallen op de grond

en dan opnieuw weer groeien

zo heeft de aarde ons geleerd

dat al wat sterft zal bloeien

(van)De Kaart

Tot op het laatst had zij de regie in eigen hand. Vanaf het moment dat we bij de oncoloog waren geweest waar de beslissing werd genomen te stoppen met alle behandelingen, wilde ze van alles met ons bespreken. Meteen. En zo zaten wij bij haar thuis aan de grote eettafel, terwijl zij dirigeerde. 

In dat kastje, bovenste la. Pak even die blauwe map. Een dikke map lag even later voor ons, met in plastic hoezen keurig geordend alle polissen en informatie die nodig zijn als... Nou ja als....

Ze ratelde aan een stuk door. Heel besloten hoor. Geen bloemen. Zo zonde, lief bedoeld hoor van de mensen, maar kost alleen maar geld en ik zie ze zelf niet eens. Simpele kist, niet te duur. Nou zeg ma, zeiden Gin en ik nog, wat saai! En je houdt zo van bloemen. Ok, geen dure kist, we stoppen je wel in een mandje. Die zijn mooi hoor! Hm, stemde ze zuchtend in, kijken jullie dan maar. En alleen van jullie een boeketje met blauwe anemonen. Ga je dan nu ook je eigen kaart maken? vroeg ik gekscherend aan haar, Doe er dan maar heeeeel lang over, dan blijf je nog heeeeel lang bij ons.

O! zei ze Nu je het zegt! Uit een ander laatje van het kastje viste ze een mapje met kwastjes, een doosje aquarelverf en wat losse vellen papier. Ze zocht even en vond: Kijk! De lente heb ik gehaald! Gebruik die maar. Ze liet ons het door haar geschilderde krokusje zien. Daarna kon ik niet meer zo goed zien. Heb nog wel geprobeerd, maar het lukte niet meer. De klaproos kwam tevoorschijn. Nee, is nog niet af. Doe maar de krokus, want dat geldt voor mij ook: ik heb de lente net gehaald.

Doe niet zo raar, zei ik nog, We gaan voor de zomer hoor!